Rozstrzygnięto konkurs Popularyzator nauki 2018

22.01.2019 4 minuty na przeczytanie artykułu

pixabay.com

Siódmego stycznia bieżącego roku wyłoniono zwycięzców organizowanego przez Polską Agencję Prasową i Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego konkursu Popularyzator nauki. Przyznano nagrody w sześciu kategoriach oraz dwa wyróżnienia.

 

Jak atrakcyjnie opowiadać o nauce?

To już 14. edycja konkursu, którego głównym celem od momentu jego powstania jest nagrodzenie osób, mediów i instytucji, które są zaangażowane w działalność popularyzującą naukę. Wyłoniono już zwycięzców tegorocznej edycji. Z tego powodu warto objaśnić główne założenia i zasady, by na tym tle lepiej zrozumieć ogłoszone wyniki.

Zgłoszenia zwyczajowo przyjmowane są do połowy października, natomiast rozstrzygnięcie konkursu zapada na początku nowego roku kalendarzowego. Nagrody przyznawane są w sześciu kategoriach. Za wybitne osiągnięcia na polu popularyzacji nauki, w szczególnie twórczy i skuteczny sposób, osoba, instytucja lub zespół mogą otrzymać prestiżową nagrodę główną. Oprócz kategorii ogólnej, istnieje jeszcze pięć kategorii konkursowych: Naukowiec, Animator, Zespół, Media i Instytucja. Każda z kategorii wiąże się z określonymi kryteriami kwalifikacji.

Kategoria Naukowiec jest przeznaczona dla pracowników naukowych i nauczycieli akademickich, co najmniej ze stopniem doktora, którzy popularyzują naukę wśród osób, które nie zajmują się na co dzień nauką. By wziąć udział w rywalizacji w kategorii Animatora należy spełnić podobne kryteria, z tą różnicą, że do startu nie jest wymagany doktorat. Kategoria Zespół zarezerwowana jest dla kręgów osób, które razem tworzą projekty związane z popularyzacją nauki. Instytucje o charakterze sformalizowanym mogą spróbować swoich sił w odrębnej kategorii. Do grona podmiotów uczestniczących w rywalizacji w kategorii Instytucje zaliczają się między innymi instytucje badawcze, jednostki uczelni czy organizacje pozarządowe zaangażowane w działalność popularnonaukową. Nagrody w kategorii Media są przyznawane dla dziennikarzy czy blogerów odznaczających się działalnością w zakresie czynienia nauki przystępnym dla innych.

Pomysł nagradzania za osiągnięcia na polu działalności popularnonaukowej zrodził się w 2005 r. – wtedy odbyła się pierwsza edycja konkursu. Od tego czasu rokrocznie wyłaniani są najlepsi popularyzatorzy nauki w Polsce.

Laureaci 2018

Nagroda główna powędrowała w tym roku do prof. Ryszarda Tadeusiewicza z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. To już drugie tego typu wyróżnienie na jego koncie: pierwsze uzyskał w 2013 r. Obszarem badawczym profesora są zagadnienia związane automatyką i robotyką, biocybernetyką i inżynierią biomedyczną. Jego działalność popularnonaukowa jest wielotorowa: pisze książki o prawach przyrody i technice dla najmłodszych czytelników, wygłasza prelekcje na festiwalach nauki i dniach otwartych, prowadzi własnego bloga, szeroko udziela się w mediach. Jest gospodarzem audycji „Technika dla laika” w jednej z komercyjnych stacji radiowych.

Laureatem w kategorii Naukowiec została dr hab. Aleksandra Ziembińska-Buczyńska, mikrobiolog z Politechniki Śląskiej. Główną zasługą, która została dostrzeżona przez członków kapituły wyłaniającej zwycięzców, jest utworzenie i prowadzenie Centrum Popularyzacji Nauki Politechniki Śląskiej. Ogólnym celem Centrum jest łączenie naukowców z tymi, którzy chcą słuchać tego, co naukowcy mają do powiedzenia. Działalność ta przejawia się w wielu aspektach: między innymi poprzez organizację zajęć dla dzieci i zdolnej młodzieży, czy współpracę ze szkołami poprzez delegowanie pracowników naukowych, którzy są gotowi do objaśniania zawiłości nauk ścisłych chętnym uczniom.

W kategorii Animator najlepszy okazał się Dariusz Aksamit, fizyk z Politechniki Warszawskiej. Założyciel i były lider Stowarzyszenia Rzecznicy Nauki, współorganizator Marszu dla Nauki. W swojej działalności na polu popularnonaukowym odznacza się jako autor filmów i tekstów czy aktywnością medialną. Wielokrotnie prowadził także zajęcia i pokazy mające na celu popularyzację nauki.

Za najlepszy zespół zaangażowany w działalność popularnonaukową, zostało uznane Koło Miłośników Języka Papillon działające przy Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. Aktywność grupy koncentruje się wokół uświadamiania ludzi na temat funkcjonowania osób głuchoniemych.

Instytucją, która uzyskała tytuł Popularyzatora nauki 2018 w swojej kategorii zostało Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy. Mieszczące się w dawnym budynku Młynów Toruńskich Centrum popularyzuje wiedzę już od 2013 r. Instytucja kieruje swą ofertę edukacyjną dla każdego: zaczynając od dzieci i młodzież które mogą uzupełnić i uzyskać aktualne wiadomości z zakresu szeroko pojętej nauki, po całe rodziny zainteresowane tą dziedziną. Są prowadzone także specjalne wydarzenia dla dorosłych. Młyn Wiedzy patronuje także wielu cyklom popularnonaukowym takimi jak Toruński Festiwal Nauki i Sztuki czy Tydzień Mózgu w Toruniu.

Nagrodę w kategorii Media otrzymała Paulina Łopatniuk, autorka bloga „Patolodzy na klatce”. Swoim działaniem odkrywa przed laikami wiedzę na temat patomorfologii. W sposób przystępny dla każdego omawia na nim zagadnienia medyczne, szczególnie z zakresu patologii, onkologii i szczepień ochronnych. Mimo, jak mogłoby się wydawać, niszowej tematyki, blog tegorocznej laureatki przyciągnął dużą rzeszę zainteresowanych – jego fanpage na Facebooku śledzi obecnie 93 tysiące osób.

Dodatkowo zostały przyznane dwa wyróżnienia. Pierwsze z nich otrzymał Dawid Myśliwiec, autor popularnonaukowego kanału „Uwaga! Naukowy bełkot” na platformie YouTube. Jego lekki i jasny sposób opowiadania o nauce sprawił, że udostępniane na kanale treści mają już ponad 381 tysięcy stałych subskrybentów. Drugie wyróżnienie, która zostało przyznane przez jury trafiło do Centrum Popularyzacji Matematyki SIGNUM, które działa przy Politechnice Białostockiej. Zadaniem jakie stawia przed sobą Centrum to – jak sama nazwa wskazuje – popularyzacja matematyki. Działają różnymi metodami: organizując konkursy, Dni Matematyki, czy wykładając matematykę w sposób niesztampowy: na przykład proponując naukę algebry na… obozach Akademii Żeglarskiej.

Niezależnie od rozstrzygnięć w poszczególnych kategoriach, należy także dostrzec, że na konkurs z roku na rok trafia co raz więcej zgłoszeń. Do tegorocznej edycji przystąpiło ponad 140 osób i zespołów. Popularność konkursu siłą rzeczy ma więc szansę zainspirować wiele środowisk i przełożyć się tym samym na popularyzację nauki w Polsce. A przecież o to właśnie chodzi.

Źródło: http://naukawpolsce.pap.pl/

 

Piotr Znojek

Publikacja finansowana w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą „DIALOG” na lata 2018-2019