Promocja dorobku naukowego w Internecie

Promocja dorobku naukowego to nic innego jak zestaw środków wykorzystywanych przez naukowca w celu przekazania informacji o efektach swojej pracy do możliwie szerokiego grona odbiorców oraz co za tym idzie zwiększenia szans na cytowanie.

Głównym produktem osoby zajmującej się działalnością naukową są artykuły naukowe i monografie zawierające rezultaty badań. Stosując podejście marketingowe dąży się do tego, aby stały się one jak najbardziej rozpoznawalne w środowisku, zostały uznane za wartościowe i wykorzystane w dyskursie naukowym prowadzonym przez innych badaczy.

Jednocześnie koniec XX i początek XXI wiek to czas, w którym nastąpił ogromny rozwój technologii komunikacyjnych, a pojawienie się Internetu zmieniło reguły gry. Kiedyś badacz musiał sam poszukiwać interesujących materiałów w bibliotekach, księgarniach lub antykwariatach. Dziś publikacje i czasopisma naukowe są udostępniane w wersjach elektronicznych, a liczne opracowania znajdują się w otwartych repozytoriach, portalach naukowych i wielu innych stronach internetowych, a dotarcie do nich nie nastręcza większych trudności. Warto zatem wykorzystać możliwości jakie stwarza globalna sieć i wykorzystać ją do promocji swojego dorobku. Przy czym należy zwrócić uwagę na dwa aspekty – w jaki sposób będziemy informować o swoich publikacjach oraz jak będą one udostępniane w sieci.

Chcąc informować o swoim dorobku naukowym musimy dokonać wyboru grupy docelowej oraz formy, którą będziemy się posługiwać. Przykładowo jeżeli chcemy trafić do szerokiego kręgu odbiorców możemy wykorzystywać stronę internetową oraz popularne portale społecznościowe takie jak Facebook czy Twitter. Natomiast jeżeli chcemy dotrzeć do innych naukowców warto skorzystać ze specjalistycznych for dyskusyjnych, newsletterów towarzystw naukowych czy też serwisów społecznościowych dedykowanych naukowcom, do których można zaliczyć np. Research Gate. Jeśli chodzi o formę to Internet daje nam ogromne bogactwo możliwości:

• przygotowując materiały dźwiękowe możemy tworzyć podcasty oraz uploadować je w serwisach takich jak SoundCloud;
• materiały audiowizualne warto zamieścić na YouTubie lub Vimeo;
• prezentacje multimedialne można udostępnić za pomocą Prezi, bądź SlideShare;
• a materiały graficzne warto umieścić na Flickrze, bądź Instagramie.

Można również przygotować teksty, które zostaną opublikowane na blogu bądź w jednym z dostępnych serwisów internetowych. Nie ma tutaj żadnych ograniczeń, należy tylko pamiętać, aby przygotowany przez nas materiał odsyłał do właściwej publikacji naukowej.

Jeśli chodzi o drugą kwestię to publikacje mogą być dostępne na stronie internetowej wydawnictwa lub czasopisma (zarówno bezpłatnie, jak i po wniesieniu odpowiedniej opłaty). Warto też umieścić je w repozytorium i na portalach dedykowanych naukowcom, jeśli pozwala na to umowa wydawnicza. Krótko mówiąc trzeba zadbać o to, aby osoba zainteresowana daną tematyką mogła w łatwy i szybki sposób uzyskać dostęp do efektów naszej pracy.

Na koniec pragnę przypomnieć, że „jeżeli nie będziecie publikować, ogłaszać w sieci, dawać dostępu, to nie będziecie czytani i będziecie zepchnięci na margines”¹⁾. Słowa Sławomiry Żerańskiej-Kominek niezwykle trafnie ilustrują sytuację panującą we współczesnym naukowym świecie, w którym obowiązuje zasada publikuj albo giń. Odpowiednia promocja naszego dorobku naukowego sprawi, że wyniki naszej pracy nie zginą, a będą stanowić wkład w rozwój danej dyscypliny. Na ile on będzie istotny dopiero pokaże czas.

Publikacja finansowana w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą „DIALOG” na lata 2018-2019